โฉนดที่ดินมีกี่ประเภท

บทความนี้สรุปให้เข้าใจง่าย ตั้งแต่ น.ส.3, น.ส.3 ก. จนถึงโฉนด น.ส.4 (ครุฑแดง) พร้อมข้อแตกต่างและสิทธิ์ในการซื้อขายที่ควรรู้ก่อนลงทุนที่ดิน
      โฉนดที่ดินคืออะไร? โฉนดที่ดิน คือเอกสารสิทธิ์ที่ออกโดยกรมที่ดิน ใช้ยืนยันความเป็นเจ้าของที่ดินตามกฎหมาย หากใครคิดจะซื้อ-ขายหรือจำนองที่ดิน จำเป็นต้องตรวจสอบประเภทของโฉนดให้ชัดเจน เพราะแต่ละแบบมีสิทธิ์ไม่เท่ากัน

โฉนดที่ดินมีกี่ประเภท?
ปัจจุบันโฉนดที่ดินและเอกสารสิทธิ์ที่ดิน สามารถแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มหลัก ๆ ดังนี้

1. น.ส.3 ก. (ตราครุฑเขียว)
• เป็นเอกสารรับรองการทำประโยชน์ มีการระบุระวางที่ดินและภาพถ่ายทางอากาศชัดเจน
• ซื้อขาย โอน และจำนองได้ตามกฎหมาย
• สามารถยื่นเรื่องเปลี่ยนเป็น โฉนดที่ดิน น.ส.4 (ครุฑแดง) ได้ ฟรี ที่สำนักงานที่ดิน โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใด ๆ

2. น.ส.3 และ น.ส.3 ข. (ตราครุฑดำ)
• เป็นเอกสารรับรองการทำประโยชน์เช่นกัน แต่ยังมีข้อจำกัดด้านเขตที่ดิน
o น.ส.3      → ไม่มีระวางที่ดิน
o น.ส.3 ข.  → ไม่มีภาพถ่ายทางอากาศ
• ทำให้ ยังไม่สามารถซื้อขายหรือจำนองได้ จนกว่าจะได้รับการตรวจสอบและรับรองเขตที่ดินอย่างเป็นทางการ

3. น.ส.4 หรือโฉนดที่ดิน (ตราครุฑแดง)
• เป็น โฉนดที่ดินสมบูรณ์ที่สุด ที่กฎหมายรับรอง
• สามารถ ซื้อขาย โอนกรรมสิทธิ์ และจำนองได้ทันที
• มีหลายรุ่น เช่น
o น.ส.4 จ. → รุ่นปัจจุบัน ใช้งานทั่วไป
o น.ส.4 ก. → รุ่นเก่า แต่ยังคงมีผลทางกฎหมาย

สรุปความแตกต่างของโฉนดที่ดิน
• น.ส.4 (ครุฑแดง)                   → โฉนดสมบูรณ์ ซื้อขายได้ทันที
• น.ส.3 ก. (ครุฑเขียว)              → ซื้อขายได้ แต่ควรเปลี่ยนเป็น น.ส.4 เพื่อความมั่นใจ
• น.ส.3 และ น.ส.3 ข. (ครุฑดำ) → สิทธิ์ยังไม่สมบูรณ์ ไม่ควรซื้อขายจนกว่าจะได้รับรอง

ทำไมต้องรู้จักประเภทโฉนดก่อนซื้อที่ดิน?
เพราะการเลือกซื้อที่ดินโดยไม่ตรวจสอบประเภทเอกสารสิทธิ์ อาจทำให้เสียสิทธิ์ทางกฎหมาย หรือเกิดปัญหาในการซื้อขายและโอนกรรมสิทธิ์ได้ การเข้าใจโฉนดที่ดินแต่ละประเภท จึงเป็น เกราะป้องกันความเสี่ยงของนักลงทุนและผู้ซื้อที่ดิน

หากคุณกำลังคิดจะลงทุนหรือซื้อที่ดิน อย่าลืมตรวจสอบประเภทโฉนดก่อนทุกครั้ง เพื่อให้มั่นใจว่าเงินที่ลงทุนไป ปลอดภัยและมีมูลค่าเพิ่มในอนาคต